چهارمین جلسه از باشگاه کتابخوانی گارنت، متفاوت‌تر از همیشه، عصر سه‌شنبه، دوم اردیبهشت ماه ۱۴۰۴ در «مجموعهٔ لبخند» برگزار شد. این جلسه با همراهی دبیر باشگاه، «سارا سالار» به پایان رسید. مهمان جلسهٔ چهارم، یکی از مطرح‌ترین مترجمان و فعالان ادبی برجستهٔ کشور، خانم «لیلی گلستان» بودند که یکی از آثار ترجمه شدهٔ خودشان، «شازده کوچولو» از «آنتوان دو سنت اگزوپری» را بررسی کردند.
لیلی گلستان و ترجمه‌هایی که از «دل» برمی‌آید!
وقتی از ایشان پرسیده شد که چطور چنین ترجمهٔ بی‌نقصی از کتاب شازده کوچولو ارائه دادند، اشاره کردند: «من یک آدم دلی هستم. به این فکر نمی‌کنم که این کتاب مخاطب خوبی دارد یا برای جامعه لازم است، فقط باید از آن خوشم بیاید. همانطور که در زندگی اینطور هستم؛ نه معاشرت زوری می‌کنم، نه ترجمهٔ زوری انجام می‌دهم! طی این پنجاه و خرده‌ای سال، شصت کتاب ترجمه کردم. بدون اینکه به این فکر کنم مخاطبم از آن خوشش می‌آید، فقط ترجمه کردم!»
هر بار که شازده کوچولو را می‌خوانم، چیز تازه‌ای از آن کشف می‌کنم!
لیلی گلستان، مترجم کتاب شازده کوچولو از آنتوان دو سنت اگزوپری، دیدگاه خود را در باب این کتاب این گونه ارائه دادند: «هر بار که شازده کوچولو را می‌خوانم، انگار یک چیز تازه را از آن کشف کردم، انگار که قبلا متوجه این قضیه نشده بودم. هر بار از فهمیدن آن کیف می‌کنم. چه لحظاتی وجود دارد که ما از دست می‌دهیم و لذت آن را نمی‌بریم.»
و در ادامه افزود: «این کتاب به آدم خیلی چیزها را یاد می‌دهد؛ مثل رک و راست بودن، صریح بودن، بدون احتیاط و محافظه‌کاری چیزی را انجام دادن. هیچ اشکالی ندارد، هیچ ضرری هم ندارد. اتفاقا منفعت هم دارد. به عبارتی، شازده کوچولو از این صراحت لهجه منفعت می‌برد و آن را نیز به ما القا می‌کند: شما هم می‌توانید اینطور باشید.»
پایان شازده کوچولو چه چیزی را به مخاطب منتقل می‌کند؟
بعد از اینکه اعضای باشگاه کتابخوانی گارنت سوالاتی را دربارهٔ این کتاب از خانم گلستان پرسیدند، دبیر باشگاه، خانم سارا سالار، پرسش متفاوتی را دربارهٔ این کتاب عنوان کردند: «درک شما از پایان این داستان چه بود؟ انتهای داستان مرگ است یا رهایی؟ پایان شازده کوچولو چه مفهومی می‌تواند داشته باشد؟»
خانم گلستان پاسخ دادند: «پایان این داستان از همان اول به من این فکر را منتقل کرد که شازده کوچولو باید به خانهٔ خودش برگردد؛ یعنی اصلا نمی‌تواند اینجا بماند، جای او نیست. بعد از این همه سال نیز همین فکر را می‌کنم. من اصلا مرگی در این کتاب ندیدم.»
آیا هوش مصنوعی می‌تواند تمام کارهای یک مترجم واقعی درجه یک را انجام دهد؟
یکی از اعضای باشگاه با اشاره به این مسئله که هوش مصنوعی در دنیای ترجمهٔ ادبی نگران‌کننده است، این پرسش را مطرح کرد. خانم گلستان در پاسخ به این موضوع این‌گونه گفتند: «مثل اینکه می‌تواند، متاسفانه! به عبارتی انسانیت را به نوعی از بین می‌برد. آدم‌ها کجا می‌روند؟ اصلا آن را دوست ندارم، ولی این اتفاق خواهد افتاد.»
از مترجم فارسی‌زبان تا درک عمیق ادبیات فرانسه
در پاسخ به یکی از پرسش‌های مطرح شده در ارتباط با چالشهای ترجمه از فرانسه به فارسی، خانم گلستان فرمودند: «زبان فارسی غنی است. از آنجایی که هر کلمه در زبان فرانسه چندین مترادف دارد، ممکن بوده که با زبان فرانسه به چالش بخورم. در این وقت چندین دیکشنری را بررسی می‌کنم تا ببینم کدام انتخاب بهتری در فارسی است. با این حال، اگر به زبان فارسی اشراف داشته باشیم، این چالش برطرف می‌شود. برای به دست آوردن این اشراف، باید متون قدیمی فارسی را مطالعه کرده باشیم.»
باشگاه کتابخوانی گارنت: دورهمی فرهیختگان فارسی‌زبان
جلسهٔ چهارم باشگاه کتابخوانی گارنت نیز با حضور یکی دیگر از فرهیختگان مطرح فارسی‌زبان به پایان رسید. طی این جلسه از زبان خانم لیلی گلستان، مترجم برجستهٔ آثار بزرگ ادبیات جهان، از زیبایی‌های نهفتهٔ «شازده کوچولو» سخن گفتیم و چالشهای ترجمه در ایران را بررسی کردیم. این جلسه نیز فرصتی بود تا علاقه‌مندان به آثار ادبی مهم جهان، با نگاه عمیق‌تری به آن‌ها بنگرند.
اگر علاقه‌مند هستید تا در جلسات باشگاه کتابخوانی گارنت حضور داشته باشید، اخبار این رویداد را از طریق صفحهٔ باشگاه کتابخوانی گارنت دنبال کنید. همچنین می‌توانید با دنبال کردن شبکه‌های اجتماعی گارنت (اینستاگرام، تلگرام و لینکدین) از آخرین اخبار و رویدادهای گارنت مطلع شوید.
